Kusursuza Ulaşma Çabası: Mükemmeliyetçilik

#izmir#bostanlı#karşıyaka#psikolog#izmirpsikolog#psikolojikdanışman#terapi#mükemmelliyetçilik#seans#bdt#emdr#kişiselgelişim

MÜKEMMELLİYETÇİLİK NEDİR ?

Mükemmeliyetçilik, bireylerin kendilerinden ve çevrelerinden aşırı yüksek beklentiler içinde olma eğiliminde oldukları bir kişilik özelliğidir. Bu özellik, bireylerin sürekli olarak mükemmel olma çabası içinde olmalarını ve aynı standartları başkalarından da beklemelerini içerir.

Genel olarak, üç ana mükemmeliyetçilik türü vardır:

Kendine yönelik mükemmeliyetçilik (kendimizden mükemmellik talep etmek)

Başkalarına yönelik mükemmeliyetçilik (başkalarından mükemmellik talep etme)

Sosyal olarak belirlenmiş mükemmeliyetçilik (başkalarının bizden mükemmel davranmamız beklentisi)

Her türlü, kendimizden ve başkalarından çarpık beklentiler üzerine kuruludur.

MÜKEMMELLİYETÇİ İNSANLARIN ÖZELLİKLERİ

1. Aşırı Yüksek Standartlar Belirleme:

• Mükemmeliyetçiler, kendilerine ve çevrelerine aşırı yüksek standartlar belirlerler. Bu standartlara ulaşamadıklarında büyük bir hayal kırıklığı yaşarlar.

1. Hata Yapmaktan Kaçınma:

• Hata yapmaktan korkarlar ve bu nedenle risk almaktan veya yeni şeyler denemekten kaçınırlar. Hata yapma korkusu, kişisel ve mesleki gelişimlerini engelleyebilir.

1. Sürekli Değerlendirme ve Eleştiri:

• Kendilerini sürekli olarak değerlendirirler ve hatalarını eleştirirler. Başarılarına rağmen genellikle kendilerini yetersiz hissederler.

1. Zaman Yönetimi Zorlukları:

• İşleri tamamlamak için çok fazla zaman harcarlar çünkü her ayrıntıya dikkat etmeye çalışırlar. Bu durum iş ve özel yaşam dengesizliğine neden olabilir.

1. Başkalarından Aynı Beklentiyi Talep Etme:

• Mükemmeliyetçiler, çevrelerindekilerden de aynı yüksek standartları beklerler. Bu durum, ilişkilerde gerilime ve başkalarının mükemmeliyetçinin beklentilerini karşılamakta zorlanmasına neden olabilir.

1. Duygusal Zorlanmalar:

• Mükemmeliyetçilik, kişinin sürekli olarak yetersiz hissetmesine ve bu nedenle depresyon, kaygı veya başka duygusal zorluklar yaşamasına yol açabilir.

1. Sosyal İzolasyon Eğilimi:

• Başkalarının beklentilerini karşılamada başarısız olduklarını düşündüklerinde sosyal izolasyon eğiliminde olabilirler. İnsanlarla açık iletişim kurmakta ve ilişki kurmakta zorlanabilirler.

1. İsteksizlik:

• Korkuları ve mükemmeliyetçilikleri nedeniyle görevlere başlamakta ve tamamlamakta isteksizlik gösterebilirler. Bu, işleri ertelemelerine ve zamanla başa çıkmakta zorlanmalarına neden olabilir.

1. Bağımlılık ve Başarıya Odaklanma:

• Başarıya odaklandıkları için, bu durum onlar için bir tür bağımlılığa dönüşebilir. Başarısızlık hissi, onların özsaygısını olumsuz etkileyebilir.

MÜKEMMELLİYETÇİLİĞİN SEBEPLERİ NELERDİR ?

Mükemmeliyetçilik, birçok farklı faktörün etkileşimi sonucu ortaya çıkabilen karmaşık bir özelliktir. Mükemmeliyetçiliğin altında yatan nedenler kişiden kişiye farklılık gösterebilir, ancak genellikle şu faktörler rol oynayabilir:

1. Aile ve Çocukluk Deneyimleri:

• Ailedeki yüksek beklentiler, eleştirici bir ortam veya aşırı rekabetçi bir atmosfer, bir kişinin mükemmeliyetçi özellikleri geliştirmesine neden olabilir. Ebeveynlerin çocuklarından sürekli olarak mükemmel performans beklemesi, çocuğun bu beklentilere uymak için çaba göstermesine neden olabilir.

1. Duygusal Deneyimler:

• Mükemmeliyetçilik, kişinin kendi duygusal deneyimleriyle de ilişkilidir. Örneğin, başkalarının olumsuz tepkilerinden kaçınma amacıyla mükemmeliyetçilik geliştirebilirler.

1. Toplumsal ve Kültürel Faktörler:

• Toplumun veya kültürün genelinde mükemmeliyetçiliği öne çıkaran beklentiler, bireyin bu özellikleri geliştirmesine katkıda bulunabilir. Örneğin, rekabetçi bir iş dünyasında veya akademik çevrede mükemmeliyetçilik daha yaygın olabilir.

1. Kontrol İhtiyacı:

• Mükemmeliyetçiler, çoğu durumu kontrol etme ihtiyacı duyabilirler. Hata yapma korkusu ve belirsizlikle başa çıkma güçlüğü, mükemmeliyetçiliği artırabilir.

1. Özsaygı Sorunları:

• Mükemmeliyetçilik, bireyin özsaygısıyla da bağlantılı olabilir. Kişi, başkalarından onay alarak veya kendi içsel onayını elde ederek özsaygısını artırmaya çalışabilir.

1. Başarıya Dayalı Değer Algısı:

• Mükemmeliyetçilik, kişinin değerini ve kendini değerli hissetmesini başarılarına bağlama eğilimindedir. Başarılarını sürekli olarak görmek, mükemmeliyetçi bireyin kendini kabul etmesini sağlar.

1. Korkular ve Endişeler:

• Mükemmeliyetçiler, başkalarının eleştirisi, başarısızlık veya reddedilme gibi korkularla mücadele edebilirler. Bu korkular, mükemmeliyetçiliği sürdürmeye yönlendirebilir.

1. Genetik Faktörler:

• Mükemmeliyetçilik, genetik faktörlerle de ilişkilidir. Ailede mükemmeliyetçi özelliklere sahip bireyler bulunması, genetik mirasın mükemmeliyetçilik eğilimini etkileyebileceğini düşündürmektedir.

MÜKEMMELLİYETÇİ OLMAK SORUN MUDUR ?

Mükemmeliyetçilik bir hastalık değil, kişilik özelliği veya davranış örüntüsüdür. Bununla birlikte mükemmeliyetçilik aşırı hale geldiğinde ve kişinin işlevselliğini, mutluluğunu veya ruh sağlığını önemli ölçüde etkilediğinde uyumsuz bir kişilik özelliği olarak sınıflandırılabilir.

Mükemmelliyetçi örüntüler; anksiyete bozuklukları, depresif bozukluklar ve obsesif-kompulsif bozukluk (OKB) gibi psikiyatrik sorunlarıyla ilişkilidir. Bu gibi durumlarda mükemmeliyetçi eğiliminizin zararlarını azaltmanıza yardımcı olabilecek bir ruh sağlığı uzmanından destek alabilirsiniz.

Mükemmelliyetçiliğin iyi bir şey olup olmadığı da merak edilmektedir. Mükemmeliyetçilik, birçok kişilik özelliği ve davranış gibi doğası gereği iyi veya kötü değildir. Bir spektrumda yer alır ve etkileri nasıl ifade edildiğine ve hangi bağlamda görüldüğüne bağlı olarak değişebilir.

Mükemmelliyetçiliğiniz sebebiyle sürekli bir durum ve olay üzerinde saatlerce düşünüp zaman kaybedebiliyor olabilirsiniz . Bu sebeple mükemmelliyetçi tutumunuz hayatınızı olumsuz etkileye başladığında size yaşattığı kısır döngüden çıkmanız gerekmektedir.

Kısır döngüleri kırmak, iç sesinizi olumlulaştırmak ve daha mutlu ve huzurlu bir yaşam için psikolojik destek almak faydalı bir seçenektir. Dışarıdan gözlemleyen bir uzman, bu döngünün kritik noktalarını fark etmenizde ve farklı yollar denemenizde size rehberlik edebilir.